Archives
now browsing by author
Konferencija za novinare Odbora za ljudska prava Leskovac: Zašto se izriču i izvršavaju kazne koje ne postoje u kaznenom sistemu Republike Srbije, u državi koja je kandidat za članstvo u EU
Konferencija za novinare Odbora za ljudska prava Leskovac
Govore:
- Dobrosav Nešić, zakoniti zastupnik Odbora za ljudska prava Leskovac
- Dragutin Vidosavljević, pravnik operativni saradnik Odbora za ljudska prava Leskovac
MEDIA CENTAR BEOGRAD, 05.09.2022. od 12.30 časova.
POŠTOVANJE OSNOVNIH STANDARDA KAZNENOG PRAVA U KAZNENOM SISTEMU REPUBLIKE SRBIJE / COMPLIANCE WITH BASIC STANDARDS OF CRIMINAL LAW IN THE CRIMINAL SYSTEM OF THE REPUBLIC OF SERBIA
SRPSKA VERZIJA:
-Po odredbama čl.194 st.1Ustava Republike Srbije pravni poredak Republike Srbije je jedinstven, po st.2 ustav je najviši pravni akt Republike Srbije, a po st.3 svi zakoni i opšti akti doneti u Republici Srbiji moraju biti saglasni sa Ustavom.
Po odredbama čl.194 st. 4 Ustava , potvrdjeni medjunarodni ugovori i opšteprihvaćena pravila medjunarodnog prava deo su pravnog poretka Republike Srbije, potvrdjeni medjunarodni ugovori ne smeju biti u suprotnosti sa Ustavom, a po st.5 tog člana zakoni i drugi opšti akti doneti u Republici Srbiji ne smeju biti u suprotnosti sa potvrdjenim medjunarodnim ugovorima i opšteprihvaćenim pravilima medjunarodnog prava.
-Po odredbi čl.16 st.2 Ustava Republike Srbije opšteprihvaćena pravila medjunarodnog prava i potvrdjeni medjunarodni ugovori, sastavni su deo pravnog poretka Republike Srbije i neposredno se primenjuju, a potvrdjeni medjunarodni ugovoru moraju biti u skladu sa Ustavom.
-Po odredbi čl.18 st.1 Ustava Republike Srbije”ljudska i manjinska prava zajamčena ustavom neposredno se primenjuju”
-Po odredbama čl.18 st.2 Ustava Republike Srbije, Ustavom se jemče, i kao takva, neposredno se primenjuju ljudska i manjinska prava zajamčena opšteprihvaćenim pravilima medjunarodnog prava, potvrdjenim medjunarodnim ugovorima i zakonima.
-Po odrebi cl.18 st.3 Ustava Republike Srbije odredbe o ljudskim i manjinskim pravima tumače se u korist unapredjenja vrednosti demokratskog društva, saglasno važećim medjunarodnim standardima ljudskih i manjinskih prava, kao i praksi medjunarodnih institucija koje nadziru njihovu primenu.
– Po odredbama čl.21 st.1 Ustava Republike Srbije, pred Ustavom i zakonom, SVI su jednaki, a po odredbi st.2 SVAKO ima pravo na jednaku zakonsku zaštitu bez diskriminacije, po bilo kom osnovu.
-Odredbama čl.34 st.2 Ustava Republike Srbije krivična dela i krivične sankcije odredjuju se Zakonom , a kazne se odredjuju prema propisu koji je važio u vreme kada je delo učinjeno, izuzev kada je kasniji propis povoljniji za učinioca.Ustav kao najviši pravni akt u Republici Srbiji za primenu ovog standarada, ne koristi procesne termine, kao što su “osumnjičeni”, “okrivljeni” i “optuženi” kojim se označavaju lica za koje nije u skladu sa zakonom utvrdjeno da su učinila krivično delo, i za koja važi pretpostavka nevinosti, već koristi termin “Učinioc”, koji se koristi za lice za koje je nesumnjivo utvrdjeno da je učinilo krivično delo, niti propisuje da će se odredba o primeni kasnije donetog zakona koji je blaži za učinioca, nejednako i selektivno primenjivati samo na lica koja imaju status”osumnjičenog”, “okrivljenog” ili”optuženog”, a ne i na “učinioca”krivičnog dela za koga je pravnosnažnom presudom utvrdjeno da je učinio društveno opasno delo, koje je zakonom odredjeno kao krivično delo.
-Ustavom Republike Srbije propisana je retroaktivna primena krivičnog zakona, ali samo u korist UČINIOCA.
– To pravo učiniocu krivičnog dela priznaje i Medjunarodni pakt o gradjanskim i političkim pravima kao ratifikovani medjunarodni ugovor(Službeni list SFRJ br.7/1971), odredbom čl.15 st.1 da “Ako posle izvršenja krivičnog dela zakon predvidja lakšu kaznu krivac treba da se koristi time.Medjunarodni pakt o gradjanskim i političkim pravima još je konkretniji pri odredjivanju svojstva lica koje može i treba da koristi privilegiju kasnije donetog blažeg zakona, koristeći termin “krivac”kao oznaku za lice za koje je nadežni u skladu sa zakonom ustanovljeni sud, u zakonito i pravično sprovedenom sudskom postupku pravnosnažnom presudom utvrdio da je izvršilo krivično delo i da je KRIVO.
– Ovim ratifikovanim medjunarodnim ugovorom nije propisano da se ova odredba o primeni kasnije donetog blažeg zakona primenjuje selektivno i nejednako samo kao “procesna odredba” na lica koja imaju status “osumnjičenih”, “okrivljenih” i “optuženih” prema kojime je krivični postupak u toku, i za koja veži pretpostavka nevinosti, već naprotiv da se primenjuje na lice koje je krivo.
-Odrebom čl.33 “Posebna prava okrivljenog”, Ustav Republike ne priznaje okrivljenom kao posebno pravo da se samo i isključivo na njega primenjuje medjunarodni standard o primeni kasnije donetog zakona koji je blaži, a koji važi za učinioca po Ustavu ili za krivca po Medjunarodnom paktu o gradjanskim i političkim pravima.
– Ovaj medjunarodni standard ne predvidja Zakonik o krivičnom postupku da se primenjuje isključivo na lica za koja je redovni krivični postupak u toku, već se primenjuje odredba čl.5 st.2 Krivičnog zakonika koja se u skladu sa odredbom čl.34 st.2 Ustava Republike Srbije i čl.15 st.1 Medjunarodnog pakta o gradjanskim i političkim pravima, primenjuje pre svega na učinioca krivičnog dela ili krivca.
-Imajući u vidu napred izneto sasvim je pogrešan, i u Ustavu, ratifikovanom medjunarodnom ugovoru i domaćem krivičnom zakoniku neutemeljen stav pojedinih sudova, sudija i pravnika da odredbe čl.34 st.2 Ustava Republike Srbije, čl.15 st.1 Medjunarodnog pakta o gradjanskim i političkim pravima i čl.5 st.2 domaćeg Krivičnog zakonika o imperativnoj primeni kasnije donetog blažeg zakona imaju procesni karakter i da se primenjuju samo na osumnjičenog ili optuženog za koga je krivični postupak u toku, za koga važi pretpostavka nevinosti i nije pravnosnažno osudjen i oglašen krivim, a ne i za lice za koje je pravnosnažnom presudom nadležni sud u skladu sa zakonom sprovedenim postupkom utvrdio da je učinilac krivičnog dela i da je krivac, jer takav stav je u suprotnosti sa Ustavom, domaćim krivičnim zakonom i ratifikovanim medjunarodnim ugovorom, a sudovi i sudije i pravnici koji zastupaju takav stav za isti nikada nisu ponudili odredbu Ustava, ratifikovanog medjunarodnog ugovora ili domaćeg zakona na kojoj taj stav zasnivaju, već takav stav suprotno odredbama čl.33 Ustava,ratifikovanog medjunarodnog ugovora i domaćeg zakona zasnivaju na zaklučku koji izvode proizvoljnim tumačenjem imperativne odredbe čl.5 st.2 domaćeg Krivičnog zakonika, da se ta odredba i odredbe čl.34 st.2 Ustava Republike Srbije i čl.15 st.1 Medjunarodnog pakta o gradjaniskim i političkim pravima odnose na fazu sudjenja.
– Jedan od najnovijih primera za takav stav sudova i sudija, koji nema utemeljenje u odredbama čl.142 st.2, čl.145 st.2, čl.33 i čl.34 st.2 Ustava Republike Srbije, ni u odredbi čl.15 st.1 Medjunarodnog pakta o gradjanskim i političkim pravima, kao ratifikovanog medjunarodnog ugovora koji je po Ustavu sastavni deo pravnog poretka Republike Srbije i neposredno se primenjuje, sa kojim domaći zakoni i opšti akti ne smeju biti u suprotnosti, niti ima utemeljenje u imperativnoj odredbi čl.5 st.2 Kriičnog zakonika koja je u saglasnosti sa Ustavom i ratifikovanim medjunarodnim ugovorom, je zauzeo Apelacioni sud u Nišu u obrazloženju rešenja 17 Kž.2br.182/22 od dana 04.04.2022 godine.Dokument br.1.
– I Ustavom Republike Srbije,i Medjunarodnium paktom o gradjanskim i političkim pravima kao ratifikovanim medjunarodnim ugovorom koji je sastavni deo pravnog poretka Republike Srbije, i Krivičnim zakonikom koji nema procesni karakter, odredjena je jednaka primena ovog medjunarodnog standarda na sve učinioce krivičnih dela bez obzira koji status imaju, bez diskriminacije, označene kao učinioce ili krivce, u cilju sprečavanja primene selektivne i neregulisane privatne pravde, a u cilju afirmisanja prava svih bilo da je prema njima postupak u toku ili da su osudjeni pravnosnažnom presudom, da budu jednako kažnjeni na osnovu zakona, i primene ustavne odredbe o jedinstvu pravnog poretka Republike Srbije.
-Po odredbama ćl.142 st.2 I čl.145 st.2 Ustava Republike Srbije sudovi u Republici Srbiji sude i odluke donose na osnovu Ustava,ratifikovanih medjunarodnih ugovora, opšteprihvaćenih pravila medjunarodnog prava, zakona i opštih akata kada je to predvidjeno zakonom, dok je po odredbama čl.3 st.1 I st.2 Ustava Republike Srbije vladavina prava osnovna pretpostavka Ustava i počiva na neotudjivim ljudskim pravima , a ostvarije se “i povinovanjem vlasti Ustavu i zakonu.
– U tom smislu u krivčnoj praksi Republike Srbije medjunarodni standard o primeni kasnije donetog blažeg zakona na učinioca ili krivca, primanjivan je i na lica optužena za krivična dela za koja je postupak u toku, i na lica koja su pravnosnažno osudjena za krivična dela i izrečena im je kazna.
-PRIMENA MEDJUNARODNOG STANDARDA O PRIMENI KASNIJE DONETOG BLAŽEG ZAKONA NA UČINIOCA, NA LICA OPTUŽENA ZA KRIVIČNA DELA ZA KOJA JE REDOVNI KRIVIČNI POSTUPAK U TOKU, U REPUBLICI SRBIJI.
-Nakon stupanja na snagu Zakona o izmenama i dopunama Krivičnog zakonika Savezne Republike Jugoslavije(Službeni list SRJ broj:61 od 09.11.2001) i Zakona o izmenama i dopunama Krivičnog zakona Republike Srbije(Službeni glasnik broj 10 od 01.03.2002 godine), kojim je u Republici Srbiji ukinuta Smrtna kazna, Vrhovni sud Srbije je presudama Kž.III 12/01 od 18.11.202 godine i Kž.III/01 od dana 20.Maja 2022 godine učiniocima krivičnog dela Ubistvo kojima je nepravnosnažno bila izrečena Smrtna kazna, u postupku po žalbi po službenoj dužnosti Smrtnu kaznu preinačio u blažu kaznu zatvora, primenom kasnije donetog zakona koji je blaži za učinioca.
-Dokumenti br.3 i br.4.
-PRIMENA MEDJUNARODNOG STANDARDA O PRIMENI KASNIJE DONETOG BLAŽEG ZAKONA NA UČINIOCA KOJI SU PRAVNOSNAŽNOM PRESUDOM BILI OSUDJENI U REPUBLICI SRBIJI,
-Nakon što je Zakonom o izmenama i dopunama Krivičnog zakonika Savezne Republike Jugoslavije (Službeni list SRJ broj: 61 od 09.11.2001 godine), i Zakona o izmenama i dopunama Krivičnog zakona Republike Sbije( Službeni glasnik Republike Srbije broj: 10 od 01.03.2002 godine), ukinuta Smrtna kazna, nad nijednim od više lica koja su pravnosnažnim presudama bila osudjena na Smrtnu kaznu,i koje presude su bile izvršne, u Republici Srbiji nije izvršena Smrtna kazna, jer više nije postojala u kaznenom sistemu Republike Srbije pa samim tim nije mogla ni da se izvrši.
– U skladu i primenom medjunarodnog pravnog standarda iz čl.15 st.1 Medjunarodnog pakta o gradjanskim i političkim pravima, Predsenik Republike Srbije je dana 02 Avgusta 2002 godine doneo Odluku broj 3.KPRS 208 kojom je sva ta lica pomilovao tako što im je Smrtne kazne zamenio blažom kaznom zatvora, koja je bila propisana kasnije donetim zakonom koji je po njih blaži.-Dokument br.4.
Odredbom čl.5 st.1 Zakona o izmenama i dopunama Krivičnog zakonika (Službeni glasnik Republike Srbije broj 35/2019), koji je stupio na snagu 01.Decembra 2019 godine, izmenjene su odredbe čl.45 st.3 i st.4 Krivičnog zakonika Republike Srbije,(Službeni glasnik Republike Srbije broj 85/2005, br.88/2005, br.107/2005, br.72/2009, br.111/2009 i dr.) tako sto su iz kaznenog Sistema Republike Srbije brisane kazne zatvora od 30(trideset) i 40(četrdeset) godina, a ostala je na snazi odredba čl.45 st.1 Krivičnog zakonika kojom je kao najveća kazna zatvora propisana kazna od 20(dvadeset) godina zatvora, koja je blaža po trajanju, od kazne zatvora od 30 i 40 godina, koja je kasnije donetim zakonom brisana i više ne postoje u kaznenom sistemu Republike Srbije.
-Više od 2(dve) godine nakon što su iz kaznenog sistema Republike Srbije izbrisane kazne zatvora od 30 i 40 godina, na stotine zatvorenika izdrzavaju te kazne koje ne postoje u Kaznenom sistemu Republike Srbije, koje su teže od kazne zatvora od 20(dvadeset) godina koja je kao maksimalna odredjena da postoji u Republici Srbiji po kasnije donetom zakonu, suprotno odredbama čl.18 st.1 i st.2, i čl.34 st .2 Ustava Republike Srbije, suprotno čl.16 st.2, čl.194 st.4 i st.5 Ustava Republike Srbije i čl.15 st.1 Medjunarodnog pakta o gradjanskim i političkim pravima i čl.5 st.2 Krivičnog zakonika Republike Srbije, i to u državi koja je član Saveta Evrope i ozbiljan kandidat za članstvo u Evropsku uniju.
-Ni Republičko javno tužilaštvo ni Predsednik Republike Srbije ne preduzimaju delotvorne mere da se u cilju uspostavljanja vladavine prava, kazneni sistem u Republici Srbiji uskladi sa Ustavom, ratifikovanim medjunarodnim ugovorom i domaćim kaznenim zakonom, dok sudovi odbijaju sve napore i pokušaje osudjenih lica koja u Republici Srbiji izdržavaju kazne koje ne postoje u njenom kaznenom sistemu i njihovih advokata, da se kazneni sistem uskladi sa Ustavom, retifikovanim medjunarodnim ugovorom i domaćim kaznenim zakonom, na način što bi im se nepostojeće kazne zatvora od 30 i 40 godina, zamenile blažom kaznom od 20 godina zatvora, koja je kao jedino moguća najviša kazna zatvora odredjena da postoji u Republici Srbiji, prema kasnije donetom zakonu, u skladu sa odredbom čl.34 st.2 Ustava Republike Srbije.
-Danas u Republici Srbiji to više nije pravno, već je političko pitanje čije rešenje zavisi od političke vlasti pre svega od volje Predsednika Republike Srbije koji vodi populističku politiku, a pod čijom neposrednom kontrolom se nalaze tužilaštva i sudovi, tužioci i sudije koji nemaju dovoljno profesionalne hrabrosti a često ni pravničkog znanja, koji su po službenoj dužnosti morali da preduzmu delotvorne mere da se kazneni sistem u Republici Srbiji uskladi sa Ustavom, ratifikovanim medjunarodnim ugovorom i domaćim krivičnim zakonom, da spreče da se u Republici Srbiji masovno izvršavaju kazne koje NE POSTOJE u njenom kaznenom sistemu, u cilju uspostavljanja vladavine prava i afirmacije Republike Srbije kao pravne države, sa ozbiljnom kandidaturom za članstvo u Evropsku uniju.
-Niko od njih nije u stanju da argumentovano sa pozivom na odredbe Ustava, ratifikovanog medjunarodnog ugovora i domaćeg krivičnog zakona, objasne kako je bilo moguće da se nakon ukidanja Smrtne kazne ne izvrši ni jedna od Smrtnih kazni koje su bile izrečene pravnosnažnim i izvršnim presudama, a da se izvršavaju kazne zatvora od 30 i 40 godina, koje ne postoje u kaznenom sistemu Republike Srbije, isto kao što ne postoji Smrtna kazna.
-Klasičan primer nejednake primene medjunarodnog standarada o primeni kasnije donetog zakona koji je blaži za učinioca.
-Svi pokušaji zatvorenika koji u Republici Srbiji izdržavaju nepostoječe kazne od 30 i 40 godina zatvora i njihovih branioca-advokata, da se uspostavi jednakost u primeni medjunarodnog standarada o primeni kasnije donetog zakona koji je blaži za učinioca krivičnog dela, i da se isti primeni i na njih nailazili su na snažan otpor sudova, tužioca i drugih državnih organa daleko od očiju i ušiju javnosti.
-Ova dokumentovana istraživačka studija ima za cilj da ovaj pravni problem aktuelizuje, da pre svega pravnička javnost bude argumentovano upoznata sa njim, kako bi se i pravnička i politička javnost delotvorno angažovala na njegovom rešavanju u cilju jednake primene medjunarodnog standarda o primeni kasnije donetog zakona koji je blaži za učinioca ili krivca, bez diskriminacije po bilo kom osnovu u kaznenom sistemu Republike Srbije, i njene afirmacije kao pravne države de facto.
-Iz tog razloga u saradnji sa Odborom za ljudska prava u Leskovcu, pozivamo advokate, profesore pravnih fakulteta, sudije , tužioce i druge domace i strane organe javne vlasti i nevladine organizacije da svojim učešcem daju doprinos u rešavanju ovog pravnog pitanja a u Republici Srbiji pravnog problema u skladu sa Ustavom, Medjunarodnim paktom o gradjanskim i političkim pravima kao ratifikovanim medjunarodnim ugovorom, domacim kaznenim zakonom i domacom praksom u primeni ovog standarada.
Autor pravnik i operativni saradnik Odbora za
Ljudska prava Leskovac
Dragutin Vidosavljević s.r.
EN:
COMPLIANCE WITH BASIC STANDARDS OF CRIMINAL LAW IN THE CRIMINAL SYSTEM OF THE REPUBLIC OF SERBIA
– According to the provisions of Article 194, par. 1 of the Constitution of the Republic of Serbia, the legal order of the Republic of Serbia is unique, according to par. 2, the Constitution is the highest legal act of the Republic of Serbia, and according to par. 3 all laws and general acts made in the Republic of Serbia must be in accordance with the Constitution.
– According to the provisions of Article 194 par.4 of the Constitution, ratified international agreements and generally accepted rules of international law are part of the legal order of the Republic of Serbia. Confirmed international agreements must not be in conflict with the Constitution, and according to par. 5 of this Article, laws and other general acts adopted in the Republic of Serbia must not be in conflict with ratified international agreements and generally accepted rules of international law.
– According to the provisions of Article 16, paragraph 2 of the Constitution of the Republic of Serbia, generally accepted rules of international law and ratified international agreements are an integral part of the legal order of the Republic of Serbia and are directly applicable, and ratified international agreements must be in accordance with the Constitution.
– According to the provisions of Article 18 par. 1 of the Constitution of the Republic of Serbia, “human and minority rights guaranteed by the Constitution are directly applicable„.
– According to the provisions of Article 18, paragraph 2 of the Constitution of the Republic of Serbia, the Constitution guarantees, and as such, directly applies human and minority rights guaranteed by generally accepted rules of international law, ratified international agreements and laws.
– According to Article 18, paragraph 3 of the Constitution of the Republic of Serbia, provisions on human and minority rights are interpreted in favor of promoting the values of a democratic society, in accordance with applicable international standards of human and minority rights, as well as the practice of international institutions.
– According to the provisions of Article 21, paragraph 1 of the Constitution of the Republic of Serbia, before the Constitution and the law, ALL are equal, and according to the provisions of par. 2 EVERYONE has the right to equal legal protection without discrimination, on any grounds.
– The provisions of Article 34 par. 2 of the Constitution of the Republic of Serbia, criminal offenses and criminal sanctions are determined by law, and penalties are determined according to the regulation in force at the time the act was committed, except when the later regulation is more favorable for the perpetrator. The Constitution, as the highest legal act in the Republic of Serbia, for the application of this standard does not use procedural terms, such as „suspects“, „defendants“ and „accused“, which denote persons who are not found to have committed a crime in accordance with the law and for which the presumption of innocence applies, but rather uses the term „perpetrator“, which is used for a person who is undoubtedly found to have committed a crime, and it does not prescribe that the provision on the application of a later law that is more lenient for the perpetrator will be unequally and selectively applied only to persons who have the status of „suspect“, “ defendant“ or „accused“, and not to the perpetrator of a criminal offense for whom a final judgment has established that he committed a socially dangerous act, which is defined by law as a criminal offense.
– The Constitution of the Republic of Serbia prescribes retroactive application of the criminal law, but only in favor of the PERPETRATOR.
– This right is recognized by the International Covenant on Civil and Political Rights as a ratified international agreement (Official Gazette of the SFRY No. 7/1971), by the provision of Article 15, paragraph 1, “If, after the commission of a criminal offense, the law provides for a more lenient sentence, the perpetrator should use it”. The International Covenant on Civil and Political Rights is even more specific in determining the status of a person who can and should use the privilege of a later lenient law, using the term „culprit“ as a designation for a person for whom a competent authority, in the conducted court procedure, determined by a final judgment that he had committed a criminal offense and that he is GUILTY.
– This ratified international agreement does not stipulate that this provision on the application of the later enacted more lenient law is applied selectively and unequally only as a „procedural provision“ to persons who have the status of „suspects“, „defendants“ and „accused“ under criminal proceedings, and for which the presumption of innocence applies, but, on the contrary, to be applied to the person who is guilty.
– According to Article 33 „Special Rights of the Defendant“, the Constitution of the Republic does not recognize the defendant as a special right to apply only and exclusively to him an international standard on the application of a later law which is more lenient and which applies to the perpetrator under the Constitution on civil and political rights.
– This International Standard does not stipulate that the Criminal Procedure Code applies only to persons for whom regular criminal proceedings are pending, but the provision of Article 5 par. 2 of the Criminal Code, which in accordance with the provision of Article 34 par. 2 of the Constitution of the Republic of Serbia and Article 15 par. 1 of the International Covenant on Civil and Political Rights, applies primarily to the perpetrator of the crime.
– Taking into consideration the above, it is completely wrong, and in the Constitution, ratified international agreement and domestic criminal code unfounded position of some courts, judges and lawyers to the provisions of Article 34 par. 2 of the Constitution of the Republic of Serbia, Article 15 par. 1 of the International Covenant on Civil and Political Rights and Article 5 par. 2 of the domestic Criminal Code on the imperative application of a later more lenient law, which have a procedural character and apply only to a suspect or accused for whom criminal proceedings are pending, for whom the presumption of innocence is valid and he has not been convicted and found guilty, and not for a person for whom the competent court has determined in a final judgment in accordance with the law, that he is the perpetrator of the crime and that he is guilty, because such an attitude is contrary to the Constitution, domestic criminal law and ratified international agreement, and courts and judges and lawyers advocating such an attitude have never offered a provision of the Constitution, ratified international agreement or domestic law on which they base that position, but such a position contrary to the provisions of Article 33 of the Constitution, ratified international agreement and domestic law is based on a conclusion derived by arbitrary interpretation of the mandatory provision of Article 5, paragraph 2 of the Code, that the provision and the provisions of Article 34, par. 2 of the Constitution of the Republic of Serbia and Article 15, par. 1 of the International Covenant on Civil and Political Rights relate to the trial phase.
– One of the latest examples of such an attitude of courts and judges, which has no basis in the provisions of Article 142, par. 2, Article 145, par. 2, Article 33 and Article 34, par. 2 of the Constitution of the Republic of Serbia, nor in the provision of Article 15, paragraph 1 of the International Covenant on Civil and Political Rights, as a ratified international agreement which is an integral part of the legal order of the Republic of Serbia and directly applicable, with which domestic laws and general acts must not be in conflict, nor should it have basis in the imperative provision of Article 5, par. 2 of the Criminal Code, which is in accordance with the Constitution and the ratified international agreement, taken over by the Court of Appeals in Nis in the explanation of the decision 17 Kz. 2 No.182 / 22 dated on 04.04.2022. Document number 1.
– Both the Constitution of the Republic of Serbia and the International Covenant on Civil and Political Rights as a ratified international agreement which is an integral part of the legal order of the Republic of Serbia, and the Criminal Code which has no procedural character, determine equal application of this international standard to all perpetrators no matter their status, without discrimination, marked as perpetrators or culprits, in order to prevent the application of selective and unregulated private justice, and in order to affirm the rights of all, whether their procedure is ongoing or if they are convicted by a final judgment, to be equally punished by law, and to apply the constitutional provision on the unity of the legal order of the Republic of Serbia.
– According to the provisions of Article 142, par. 2 and Article 145, par. 2 of the Constitution of the Republic of Serbia, courts in the Republic of Serbia make decisions on the basis of the Constitution, ratified international agreements, generally accepted rules of international law, laws and general acts when provided by law, while according to Article 3, par. 2 of the Constitution of the Republic of Serbia, the rule of law is the basic premise of the Constitution and is based on inalienable human rights, and is realized “by the obedience of the authorities to the Constitution and the law.
– In that sense, in the criminal practice of the Republic of Serbia, the international standard on the application of a later, more lenient law to the perpetrator of the crime was applied to persons accused of criminal offenses pending, and to persons convicted of criminal offenses and their punishment is pronounced.
– APPLICATION OF THE INTERNATIONAL STANDARD ON THE APPLICATION OF THE LATER LENIENT LAW ADOPTED TO THE PERPETRATORS, TO THE PERSONS ACCUSED OF CRIMINAL OFFENSES FOR WHICH REGULAR CRIMINAL PROCEEDINGS ARE IN PROGRESS, IN THE REPUBLIC OF SERBIA.
– After the entry into force of the Law on Amendments to the Criminal Code of the Federal Republic of Yugoslavia (Official Gazette of the FRY No. 61 of November 9th, 2001) and the Law on Amendments to the Criminal Code of the Republic of Serbia (Official Gazette No. 10 of March 1, 2002), by which the Death Penalty was abolished in the Republic of Serbia, the Supreme Court of Serbia, by Judgments Kz.III 12/01 on November 18th, 2002. and Kz III / 01 on May 20th, 2022 to perpetrators of the criminal offense of Murder who were sentenced to death, in the procedure of appeal ex officio changed the death penalty to a more lenient prison sentence, by applying a later law that is more lenient for the perpetrator .
-Documents no. 3 and no. 4.
– APPLICATION OF THE INTERNATIONAL STANDARD ON THE APPLICATION OF THE LATER ADOPTED MORE LENIENT LAW FOR PERPETRATORS WHO WERE CONVICTED IN A FINAL JUDGMENT IN THE REPUBLIC OF SERBIA
-After the Law on Amendments to the Criminal Code of the Federal Republic of Yugoslavia (Official Gazette of the FRY No. 61 of November 9, 2001), and the Law on Amendments to the Criminal Code of the Republic of Serbia (Official Gazette of the Republic of Serbia No. 10 of March 1, 2002), the Death Penalty was abolished, none of the several persons who were sentenced to death by final judgments, and whose verdicts were enforceable, was not executed in the Republic of Serbia, because it no longer existed in the penal system of the Republic of Serbia it could not be carried out.
– In accordance with and applying the international legal standard from Article 15, paragraph 1 of the International Covenant on Civil and Political Rights, on August 2, 2002, the President of the Republic of Serbia made Decision No. 3 of the KPRS 208 pardoning all those persons by replacing the sentences with more lenient prison sentence, which was prescribed by a later law that is more lenient for them.-Document no.4.
– The provision of Article 5, paragraph 1 of the Law on Amendments to the Criminal Code (Official Gazette of the Republic of Serbia No. 35/2019), which entered into force on December 1st, 2019, amended the provisions of Article 45, paragraph 3 and paragraph 4 of the Criminal Code Code of the Republic of Serbia, (Official Gazette of the Republic of Serbia No. 85/2005, No. 88/2005, No. 107/2005, No. 72/2009, No. 111/2009, etc.) by deleting them from the Criminal System of the Republic of Serbia imprisonment of 30 (thirty) and 40 (forty) years, and the provision of Article 45, paragraph 1 of the Criminal Code remained in force, which prescribes a sentence of 20 (twenty) years in prison, which is less severe in duration, from a prison sentence of 30 and 40 years, which was later deleted by a law passed and no longer exists in the penal system of the Republic of Serbia.
-More than 2 (two) years after the 30 and 40 years of imprisonment were deleted from the penal system of the Republic of Serbia, hundreds of prisoners are serving those sentences that do not exist in the Penal System of the Republic of Serbia, which are more severe than 20 (twenty) years which is determined as the maximum to exist in the Republic of Serbia under a later law, contrary to the provisions of Article 18, paragraph 1 and paragraph 2, and Article 34, paragraph 2 of the Constitution of the Republic of Serbia, contrary to Article 16, paragraph 2, Article 194, paragraph 4 and paragraph 5 of the Constitution of the Republic of Serbia and Article 15, paragraph 1 of the International Covenant on Civil and Political Rights and Article 5, paragraph 2 of the Criminal Code of the Republic of Serbia, in a country that is a member of the Council of Europe and a serious candidate for membership in the European Union.
– Neither the Republic Public Prosecutor’s Office nor the President of the Republic of Serbia are taking effective measures to harmonize the penal system in the Republic of Serbia with the Constitution, ratified international agreement and domestic criminal law, while the courts reject all efforts of convicts in the Republic of Serbia who are serving sentences that do not exist in its penal system, and their lawyers, to harmonize the penal system with the Constitution, ratified international agreement and domestic criminal law, by replacing non-existent prison sentences of 30 and 40 years with a more lenient sentence of 20 years of imprisonment, which is the only possible maximum sentence of imprisonment determined to exist in the Republic of Serbia, according to a later law, in accordance with the provision of Article 34, paragraph 2 of the Constitution of the Republic of Serbia.
– Today in the Republic of Serbia it is no longer legal, but a political issue whose solution depends on political power, primarily on the will of the President of the Republic of Serbia who pursues populist policy, and under whose direct control are prosecutors’ offices and courts, prosecutors and judges that lack professional courage and often legal knowledge, who ex officio had to take effective measures to harmonize the penal system in the Republic of Serbia in accordance with the Constitution, ratified international agreement and domestic criminal law, to prevent mass executions in the Republic of Serbia that do NOT EXIST in its penal system, in order to establish the rule of law and the affirmation of the Republic of Serbia as a state governed by the rule of law, with a serious candidacy for membership in the European Union.
– None of them is able to argue with reference to the provisions of the Constitution, ratified international agreement and domestic criminal law, and explain how it was possible that after the abolition of the death penalty none of the death sentences imposed by final and enforceable judgments has been executed, while prison sentences of 30 and 40 years, which do not exist in the penal system of the Republic of Serbia, have been executed, just as there is no death penalty.
– A classic example of unequal application of the international standard on the application of a later law that is more lenient for the perpetrator of the crime.
– All attempts of prisoners serving non-existent sentences of 30 and 40 years in prison in the Republic of Serbia and their defense attorneys to establish equality in the application of the international standard on the application of a later law that is more lenient for the perpetrator, and to apply the same, met with strong resistance from courts, prosecutors and other state authorities away from the eyes and ears of the public.
– This documented research study aims to bring this legal problem to the forefront, so that the legal public is informed about it, so that both the legal and political public can be effectively engaged in solving it in order to equally apply the international standard on later legislation which is more lenient for the perpetrator of the crime or the culprit, without discrimination on any grounds in the penal system of the Republic of Serbia, and its affirmation as a de facto state governed by the rule of law.
– For that reason, in cooperation with the Human Rights Committee in Leskovac, we invite lawyers, professors of law faculties, judges, prosecutors and other domestic and foreign public authorities and non-governmental organizations to contribute to solving this legal issue and the legal problem in the Republic of Serbia, in accordance with the Constitution, the International Covenant on Civil and Political Rights as a ratified international agreement, domestic criminal law and domestic practice in the application of this standard.
Author, lawyer and operational associate of the Human Rights Committee Leskovac
Dragutin Vidosavljevic s.r.
Godišnji izveštaj za 2018. – Annual Report
Leskovac 05.02.2019godine
IZVESTAJ O RADU ODBORA ZA LJUDSKA PRAVA I O STANJU LJUDSKIH PRAVA NA TERITORIJI JABLANICKOG I DELA PCINJSKOG OKRUGA za 2018 godinu
U izvestajnom periodu Odboru za ljudska prava u Leskovcu za pravnu pomoc i savete obratila su se 3819 korisnika, od kojih su se najveci broj korisnika javila licno dolaskom u kancelariju, za koju znaju iz novina, televizije ili od ranijih korisnika nasih usluga, 33 lica javila su se telefonom, dok su se dva lica javila pismom, jedno obicnim jedno elektronskom postom.
Sto se tice nacionalne strukture korisnika nasih usluga j 21 korisnik je Albanac, 15 Roma i ostali korisnici su srpske nacionalnosti.
U izvestajnom periodu slucajevi 2921 lica su iz oblasti delatnosti Odbora dok ostali slucajevi nisu iz oblasti delatnosti Odbora.
Pravne savete koji su iz oblasti delatnosti Odbora trazilo je 177 lica, dok je pravne savete koji nisu iz oblasti rada Odbora trazilo 197 korisnika.
U izvestajnom periodu u razmatranje za zastupanje uzeli smo 211 slucajeva,
U izvestajnom periodu napisali smo 811zalbu, odnosno pomogli gradjanima da sami podnesu zalbe I ostvare svoja prava.
Sto se tice strukture prava povodom cijeg krsenja ili ugrozavanja su nam se stranke javljale, gledano sa aspekta Deklaracije Generalne skupstine UN o ljudskim pravima, ta struktura izgleda na sledeci nacin:
-cl.1 Deklaracije, pravo na ljudsko dostojanstvo-
-cl.5 Deklaracije, povreda zabrane svirepog i necovecnog postupanja prema ljudima
-cl.7 Deklaracije, povreda prava na jednaku zastitu zakona bez diskriminacije,
-cl.8 Deklaracije, povreda prava na efikasnu sudsku zastitu,
-cl.10 Deklaracije, pravo na pravicno sudjenje pred nezavisnim i nepristrasnim sudom,
-cl.17 Deklaracije, nezakonito oduzimanje imovine,
-cl.21 Deklaracije, pravo na ravnopravni pristup javnim sluzbama,
-cl.23 Deklaracije, povede prava na rad i zadovoljavajuce uslove rada,
-cl.25 Deklaracije, pravo na osnovni zivotni standard,
Iz izvestaja je evidentno da su nam se tokom cele 2018 godine godine, najvise javljali ljudi kojima su povredjena prava na efikasnu sudsku zastitu i pravo na pravicno sudjenje pred nezavisnim I nepristrasnim sudovima
Sto se tice stanja ljudskih prava u ovoj godini generalno belezimo pomak na bolje, ali belezimo slucajeve nepostovanje gradjana od strane monopolske firme “Telekom”, koja ima tako beskrupulozne razmere ,takodje belezimo dosta slucajeva nesporazuma firme Elektrodistribucija sa gradjanima I lose vodjenje evidencije o naplati potrazivanja koje je uvek na stetu gradjana.
Od strane gradjana nema prituzbi na rad gradskih organa vlasti I njihovog nepostovanja ljudskih prava. Ima sporadicnih slucaja zalbi gradjana na rad pojedinih sudija iz Opstinskog I Viseg suda.Ima takodje primedbi na dugo trajanja sudskih procesa I neblagovremeno donosenje presuda.
Iz Opstine Medvedja belezimo zalbe gradjana na bespravnu secu suma I nesporazuma sa dokumentima o drzavljanstvu.Inace nema izvestaja I primedbi na lose medjunacionalne odnose.
Zakoniti zastupnik Odbora
Dobrosav Nesic,
Leskovac, February 5th, 2019
REPORT OF THE HUMAN RIGHTS COMMITTEE ON THE HUMAN RIGHTS SITUATION IN THE TERRITORY OF JABLANICA AND A PART OF PCINJA DISTRICT for 2017
In the reporting period, 3819 users have addressed the Committee for Human Rights in Leskovac for legal assistance and advice, where most of them reported to the office in person, for which they knew from newspapers, television or from previous users of our services, 33 persons called us on the telephone, while 2 people sent us mail, one by a letter and the other one by e-mail.
As for the national structure of the users of our services, 21 users are Albanians, 15 are Roma and the other users are of Serbian nationality.
In the reporting period, cases of 2921 persons are from the field of activity of the Committee while the other cases are not in the field of activity of the Committee.
Legal advice from the field of activity of the Committee was requested by 177 persons, while legal advice that is not from the field of activity of the Committee was requested by 197 users.
In the reporting period, we took 211 cases into consideration for representation.
In the reporting period, we filed 811 complaints, i.e., we helped citizens to file complaints by themselves and exercise their rights.
Regarding the law structure on the occasion of the violation or endangerment, viewed from the aspect of the Declaration of Human rights adopted by the General Assembly of the United Nations, this structure looks like the following:
– art. 1 of the Declaration, the right to respect human dignity;
– art. 5 of the Declaration, the prohibition of being subjected to torture or cruel, inhuman or degrading treatment or punishment;
– art. 7 of the Declaration, the right to equal protection of the law without any discrimination;
– art. 8 of the Declaration, the right to an effective remedy by the competent national tribunals for acts violating the fundamental rights granted him by the constitution or by law;
– art. 10 of the Declaration, the right to a fair and public hearing by an independent and impartial tribunal;
– art. 17 of the Declaration, the right to own property and the prohibition to being arbitrarily deprived of owned property;
– art. 21 of the Declaration, the right to take part in the government and the right of equal access to public service in his country;
– art. 23 of the Declaration, the right to work and to just and favorable condition of work;
– art. 25 of the Declaration, the right to a standard of living adequately.
It is evident from the report that during the entire year of 2018, the people who reported the most were the people who were denied the right to a fair and public hearing by an independent and impartial tribunal.
This year, as far as the state of human rights is concerned, in general, we note a change for the better, but we note cases of disrespect of citizens by the monopoly firm “Telekom”, which has unscrupulous conditions, we also note many cases of misunderstanding between the company “Elektrodistribucija” and citizens, and poor record keeping of recovery of outstanding debts which is always at the expense of the citizens.
Citizens have no complaints about the work of city authorities and disrespect of human rights. There are sporadic cases of citizens filing complaints against the work of some judges from the Municipal and Higher Courts. There are also objections to the long duration of trials and the untimely delivery of judgments.
From the Municipality of Medvedja we note the complaints of citizens against the illegal logging and misunderstandings with citizenship documents. There are no reports and objections to bad interethnic relations.
Legal Representative of the Committee
Dobrosav Nesic
Godišnji izveštaj za 2017. – Annual Report
Leskovac 08.01.2018. godine
GODISNJI IZVESTAJ ODBORA ZA LJUDSKA PRAVA U LESKOVCU O STANJU LJUDSKIH PRAVA NA TERITORIJI JABLANICKOG I DELA PCINJSKOG OKRUGA, SA ASPEKTA DEKLARACIJE GENERALNE SKUPSTINE UN O LJUDSKIM PRAVIMA, I RADU ODBORA NA AFIRMACIJI I ZASTITI TIH PRAVA U 2017GODINI
U toku 2017godine Odboru za ljudska prava u Leskovcu za pravnu pomoc i pravne savete obratilo se 2376 ljudi, u proseku preko 76 mesecno.Od togvecina njih obratilo nam se licno dolaskom u kancelariju Odbora za koji su culi iz medija, od prijatelja ili korisnika nasih usluga, 11 korisnika obratilo se telefonom, a 12 korisnika pismenim putem
Sto se tice nacionalne strukture korisnika nasih usluga najvise je pripadnika Srpske nacionalnosti, zatim jedna grupa pripadnika Bugarske nacionalnosti iz Bosilegrada i Surdulice, pripadnici Romske nacionalnosti iz Leskovca, Surdulice, Vranja i Beograda, tri pripadnika Albanske nacionalnosti od kojih dva iz Leskovca i jedan iz Medvedje i jedan Palestinac.
U izvestajnom periodu slucajevi 1253 korisnika po nasoj oceni bili su iz oblasti delatnosti Odbora,
korisnika, a pravnu pomoc koja nije iz oblasti rada Odbora trazilo je 112 korisnika.
Pravne savete u slucajevima iz oblasti delatnosti Odbora u izvestajnom periodu trazilo je i dobilo 1242 korisnika, a pravne savete u slucajevima koji nisu iz oblasti delatnosti Odbora u izvestajnom periodu trazilo je i dobilo 94 korisnika.
Sto se tice strukture prava, gledano sa aspekta Deklaracije Generalne skupstine Ujedinjenih nacija povodom cijeg krsenja ili ugrozavanja su nam se korisnici u izvestajnom periodu obracali za pomoc i zastitu, ta struktura izgleda na sledeci nacin:
-cl.1 Deklaracije, pravo na postovanje ljudskog dostojanstva
-cl.3 Deklaracije, pravo na zivot slobodu i licnu bezbednost, –
-cl.5 Deklaracije, zabrana mucenja svirepog ili necovecnog ili ponizavajuceg postupanja ili kaznjavanja ljudi,
-cl.6 Deklaracije, – pravo na pravni subjektivitet
-cl.7 Deklaracije, pravo na jednaku zastitu zakona bez diskriminacije-
-cl.8 Deklaracije, pravo na efikasnu sudsku zastitu od dela krsenja osnovnih prava priznatih ustavom i zakonom
-cl.9 Deklaracije, zabrana proizvoljnog hapsenja i pritvaranja
-cl.10 Deklaracije, pravo na pravicno sudjenje pred nezavisnim i nepristrasnim sudom
-cl.12 Deklaracije, zabrana proizvoljnog mesanja u privatni zivot, porodicu stan prepisku i napadima na cast i ugled
-cl.13 Deklaracije, pravo na slobodu kretanja
-cl.17 Deklaracije, pravo na imovinu i zabrane samovoljnog lisenja imovine
-cl.19 Deklaracije, pravo na slobodu misljenja i izrazavanja misljenja
-cl.20 Deklaracije, pravo na slobodu mirnog zbora i udruzivanja
-cl.21 Deklaracije, pravo na ucestvovanje u upravljanju javnim poslovima i pravo svakog da na ravnopravnoj osnovi stupa u javnu sluzbu u svojoj zemlji
-cl.23 Deklaracije, pravo na rad i zadovoljavajuce uslove rada
-cl.24 Deklaracije, pravo na odmor
-cl.25 Deklaracije, pravo na zadovoljavajuci zivotni standard i pravo na stan
-cl.26 Deklaracije, pravo na skolovanje
U izvestajnom periodu za potrebe korisnika nasih usluga napisali smo 58 tuzbe, 19 zalbe, 51 krivicne prijave, 82 Prituzbe po cl.34 Povelje o ljudskim i manjinskim pravima i gradjanskim slobodama i cl.48 Ustava Republike Srbije, uglavnom na nerad i neefikasan rad sudova, 321 zahteva Inspekciji rada i Upravnoj inspekciji za odlaganje izvrsenja resenja poslodavaca kojima se krse pravo na rad i prava po osnovu rada, 3 zahteva za priznanje prava na Prigovor savesti, 12 podnesaka razne vrste, 23 predloga za ponavljanje prekrsajnih i krivicnih postupaka, 19 Zahtev za sprovodjenje istrage,
U izvestajnom periodu u razmatranje za zastupanje uzeli smo 69 slucajeva, a za zastupanje 58 slucajeva.
Iz izvestaja se evidentno vidi da nam se najveci broj korisnika javljao za pomoc i savete zbog krsenja prava na efikasnu sudsku zastitu i prava na pravicno sudjenje pred nezavisnim i nepristrasnim sudom, koja su vezana za rad sudova a manifestovala su se brojnim slucajevima u kojima Opstinski sud u Leskovcu krsenjem odredbe cl.4 Zakona o izvrsnom postupku, mesecima nije odlucivao po predlozima za odredjivanje privremenih mera, iako ga prednja odredba obavezuje na hitno postupanje u takvim slucajevima, protiv jos jednog sudije za krivicno delo Krsenje zakona od strane sudije.U radnim sporovima za koje Zakon o radu u cl.122 st.3, propisuje da moraju biti pravnosnazno zavrseni u roku od sest meseci od dana podnosenja tuzbe,
U Jablanickom okrugu koji je I predmet nase paznje belezimo veci broj primedbi na rad Opstinsko I Viseg suda u Leskovcu I pojedinih sudija na koje gradjani imaju primedbe ne njihov rad.Ovo belezimo jer se veci broj gradjana zalio na iste sudije iz oba suda.
Inace primetan je I animozitet kod pojedinaca na rad jedine nevladine organizacije koja se bavi problemima LGBT osoba u Leskovcu.To nas upucuje na zakljucak da svest gradjana jos nije razvijen do te mere da shvati da su to nasi gradjani ,nase komsije bez obzira na njihovu polnu orijentacije.Nismo zabelezili nijedan slucaj zalbe na rad lokalnog upravnog aparata I da nema zalbi na rad policije u gradu.
Posebno raduje cinjenica da nije zabelezan nijedan slucaj diskriminacije romskog stanovnistva iako su njihovi problemi najvise vidljivi.
Dobrosaav Nesic,
Zakoniti zastupnik Odbora za ljudska prava Leskovac
Leskovac January 8th, 2018
ANNUAL REPORT OF THE HUMAN RIGHTS COMMITTEE IN LESKOVAC ON HUMAN RIGHTS IN THE TERRITORY OF JABLANICA AND A PART OF PCINJA DISTRICT, FROM THE ASPECT OF UN GENERAL ASSEMBLY DECLARATION ON HUMAN RIGHTS AND THE COMMITTEE’S WORK ON AFFIRMATION AND PROTECTION OF THOSE RIGHTS IN 2017
During 2017, 2376 people addressed the Committee for Human Rights for legal assistance and legal advice, over 76 a month on average. Most of them addressed us personally by coming to the office of the Committee of which they heard from the media, friends or users of our services, 11 users contacted us by telephone and 12 users by writing
As far as the national structure of the users of our services is concerned, the majority of the members is of the Serbian nationality, followed by a group of members of the Bulgarian nationality from Bosilegrad and Surdulica, members of the Roma nationality from Leskovac, Surdulica, Vranje and Beograd, three ethnic Albanians of whom two are from Leskovac and one from Medvedja, and one Palestinian.
In the reporting period, the cases of 1253 users, according to our estimate, were from the area of activity of the Committee,
and legal aid, which is not in the field work of the Committee, was requested by 112 users.
In the reporting period, legal advice in cases from the area of activity of the Committee was requested and received by 1242 users, and legal advice in cases that were not from the area of activity of the Committee was requested and received by 94 users.
Regarding the law structure, viewed from the aspect of the Declaration of the General Assembly of the United Nations on the occasion of the violation or endangerment, users have addressed us for assistance and protection in the reporting period, this structure looks like the following:
-art. 1 of the Declaration, the right to respect human dignity;
– art. 3 of the Declaration, the right to life, liberty and security of person;
– art. 5 of the Declaration, the prohibition of being subjected to torture or cruel, inhuman or degrading treatment or punishment;
– art. 6 of the Declaration, the right to recognition as a person before the law;
– art. 7 of the Declaration, the right to equal protection of the law without any discrimination;
– art. 8 of the Declaration, the right to an effective remedy by the competent national tribunals for acts violating the fundamental rights granted him by the constitution or by law;
– art. 9 of the Declaration, the prohibition to being subjected to arbitrary arrest, detention or exile;
– art. 10 of the Declaration, the right to a fair and public hearing by an independent and impartial tribunal;
– art. 12 of the Declaration, the prohibition to being subjected to arbitrary interference with his privacy, family, home or correspondence, or to attacks upon his honor and reputation;
– art. 13 of the Declaration, the right to freedom of movement;
– art. 17 of the Declaration, the right to own property and the prohibition to being arbitrarily deprived of owned property;
– art. 19 of the Declaration, the right to freedom of opinion and expression;
– art. 20 of the Declaration, the right to freedom of peaceful assembly and association;
– art. 21 of the Declaration, the right to take part in the government and the right of equal access to public service in his country;
– art. 23 of the Declaration, the right to work and to just and favorable condition of work;
– art. 24 of the Declaration, the right to rest and leisure;
– art. 25 of the Declaration, the right to a standard of living adequate and the right to housing;
– art. 26 of the Declaration, the right to education.
In the reporting period, for the needs of the users of our services we wrote 58 lawsuits, 19 appeals, 51 criminal charges, 82 complaints under the Article 34 of the Declaration of Human and Minority Rights and Civil Liberty and the Article 48 of the Constitution of the Republic of Serbia, mainly on the averse and inefficient work of the courts, 321 requests to the Labor Inspectorate and the Administrative Inspection to postpone the execution of the employers’ decisions which violate the right to work and labor rights, 3 requests for the recognition of the right to Conscientious Objection, 12 submissions of various types, 23 proposals for a rerun of penal and infringement procedures, 19 requests for conducting an investigation.
In the reporting period, we took 69 cases in consideration for representation, and 58 for representation.
It is evident from the report that the largest number of users contacted us for help and advice for the violation of the right to an effective judicial protection and the right to an effective remedy by the independent and impartial tribunal, which are related to the work of the courts and were manifested in numerous cases in which the Municipal Court in Leskovac, by violating the provision of the Article 4 of the Law on Enforcement Procedure, had not decided on the proposals for determination of provisional measures for months, even though the foregoing provision obliges him to take urgent action in such cases, against another judge for a criminal offense Violation of law by a judge. In labor disputes for which the Labor Law in Article 122 paragraph 3 stipulates that they must be legally concluded within six month from the date of the lawsuit,
In the Jablanica District, which is the subject of our attention, we have recorded a larger number of complaints about the work of the Municipal and High Courts in Leskovac and some of the judges on whom citizens have complaints about their work. We record this because a large number of citizens complained on the same judges from both courts.
Anyhow, there has been a notable animosity of some individuals towards the work of one non-governmental organization that deals with the problems of LGBT people in Leskovac. This leads us to the conclusion that the consciousness of the citizens has not yet been developed to that extent when they can realize that they are our citizens, our neighbors, regardless of their sexual orientation. We have not recorded any complaints about the operation of the local administrative apparatus and that there are no complaints about the work of the police in the city.
We are particularly pleased by the fact that no cases of discrimination against the Roma population have been recorded, even though their problems are most visible.
Dobrosav Nesic,
Legal Representative of the Committee for Human Rights Leskovac
List Danas: Odbor za ljudska prava Leskovac – Sporadična tortura u zatvorima / Newspaper Danas: Committee for Human Rights Leskovac
Slucaj Borisov Miroslava 25 godina starog, iz sela Donja Trebasinja, Opstina Vranje
Borisov Miroslav 25 godina starog, iz sela Donja Trebasinja, Opstina Vranje, Republika Srbija, SR Jugoslavija, potice iz mesovitog braka od oca Daneta –bugarske nacionalnosti i majke Gordane-srpske nacionalnosti, izjasnjava se kao Srbin po nacionalnosti.
Dana 26.07.2000 godine u selu Donja Trebasinja, u prodavnici vlasnistvo Kombinata “Simpo” oko 20,45 sati, policajac Ministarstva unutrasnjih poslova Republike Srbije, Sekretarijata u Vranju, Stevanovic Sasa dok se nalazio u sluzbi-duznosti,bez ikakavog povoda i razloga poceo je da pesnicama udara Borisov Miroslava u predelu glave i lica, u prisustvu veceg broja ljudi, a zatim je policajac Sasa izveo iz prodavnice Miroslava i sutnuo ga nogom.Nakon toga policajac Sasa je sluzbenim vozilom “Lada niva”odveo Miroslava u zgradu policije u Vranju gde je nastavio da tuce rukama Miroslava,ispred sobe dezurnih policajaca” da bi zatim policajac odveo Miroslava u jednu kancelariju u kojoj je poceo da tuce Miroslava sluzbenom palicom, sretstvom podobnim da telo tesko povredi i zdravlje tesko narusi, udarajuci njome Miroslava po glavii ledjima, od kojih udaraca je Miroslav pao na pod i zatvoreno mu je levo oko, poceo da gubi svest, niz lice mu je curila krv.Uprkos tome policajac je naredio Miroslavu da ustane da bi nastavio da ga tuce a tom prilikom je policajac sakama stezao Miroslavov vrat, daveci ga. Tom prilikom policajac je Miroslavu naneo LAKE TELESNE POVREDE u vidu , kontuzije glave i ledja, podkozne krvne podlive na levoj jabucnoj kosti, na levoj usnoj skoljci, na celu, na obrazu sa leve strane, oguljotinu koze i podkozni krvni podliv na vratu sa leve strane, nagnjecenje leve ocne jabucice, podkozni krvni podliv gornjeg i donjeg ocnog kapka levog oka, krvni podliv ispod veznjace ispod levog oka i krvni podliv na levoj polovini vrata i leve jabucice.Za napred navedene povrede Miroslav ima Lekarsko uverenje br.23 izdato od Doma zdravlja u Vranju dana 28.07.2000 godine i fotogravije povreda na glavi i vratu.Nakon maltretiranja policajac je dozvolio Miroslavu da napusti zgradu policije.
Izgled Miroslava neposredno nakon zlostavljanja od strane policije
Izgled Miroslava neposredno nakon zlostavljanja od strane policije
Povod za ovo zlostavljanje je po navodima policje taj sto je Miroslav kriticnom prilikom ispred prodavnice “Simpo” u selu Donja Trebesinja, policajcima Sasi Stevanovicu i njegovom kolegi policajcu Petkovic Miroljubu, uputio uvredljive reci”Evo ih ovi, jebem im majku majmunsku”.Po izjavi pretucenog Miroslava policajac Sasa ga je maltretirao zbog mrznje koju oseca prema Miroslavovom ujaku Draganu Stosicu i celoj Miroslavovoj familiji , jer je policajac Sasa dok je prevozio Miroslava od sela do Vranja u kolima govorio Miroslavu”Jebacu vam pleme, vi cete mene da zapamtite ja sam za vasu rodbinu zakon”.
Pravna kvalifikacija slucaja.Sa aspekta domaceg prava u radnjama policajca Ministarstva unutrasnjih poslova Republike Srbije, Sekretarijata u Vranju Sase Stevanovica u odnosu na ostecenog Borisov Miroslava, stekla su se sva obelezja krivicnih dela Zlastava u sluzbi iz cl.66 i krivicnog dela Laka telesna povreda iz cl.54 st.2 Krivcnog zakona Republike Srbije, u realnom sticaju, uz povredu odredaba cl.25 st.2 i 3 Ustava SR Jugoslavije i cl.26 st.1 i 2 Ustava Republike Srbije, dok su sa aspekta medjunarodnog prava od strane pripadnika srpske policje u odnosu na ostecenog Miroslava grubo preksene zabrane mucenja svirepog i necovecnog ponasanja prema ljudima kojim se vredja njihovo ljudsko dostojanstvo iz cl.5 Deklaracije Generalne Skupstine Ujedinjenih nacija o ljudskim pravima, cl.3 Evropske Konvencije za zastitu ljudskih prava i osnovnih sloboda i cl.7 Medjunarodnog pakta o gradjanskim i politickim pravima.
EPILOG:Povodom slucaja, na osnovu nasih saznanja policija u Vranju nije pokretala Disciplinski postupak protiv policajca Sase Stevanovica.
Po zahtevu Opstinskog javnog tuzioca u Vranju, Opstinski sud u Vranju je presudom K.br.42/2001 od dana 19.02.2002 godine, policajcu Stevanovica izrekao Uslovnu osudu na nacin sto mu je za krivicno delo Zlastava u sluzbi i krivicno delo Laka telesna povrede utvrdio jedinstvenu kaznu zatvora u trajanju od 8 meseci koja se NECE IZVRSITI ako Stevanovic u roku od 2 godine po pravnosnaznosti presude ne izvrsi novo krivicno delo, dok je taj sud istom presudom zrtvi policijske torture Borisov Miroslavu izrekao uslovnu osudu na nacin, sto je uvredljive reci”Evo ih ovi,jebem im majku majmunsku”koje je Miroslav navodno uputio policajcima Stevanovicu i Petkovicu, okvalifikovao kao krivicno delo Ometanje ovlascenog sluzbenog lica u obavljanju poslova bezbednosti li odrzavanja javnog reda i mira, za koje je Miroslavu utvrdio kaznu zatvora u trajanju od 4 meseca , KOJA SE NECE IZVRSITI ako Miroslav ne izvrsi novo krivicno delo u roku od 2 godine po pravnosnaznosti presude.Sud je ovakvom presudom STAVIO U ISTU RAVAN zrtvu torture i lice koje ga je zlostavljalo i fakticki i pravno podelio njihovu krivicu za navedeni dogadjaj.Razocaran takvom presudom, i izgubivsi veru u mogucnost da pred sudom dobije satisfakciju za maltretiranje koje je doziveo od policije,Miroslav se na presudu nije zalio.
Pored napred iznetog ovaj slucaj je interesantan i po tome da se isti policajac Sekretarijata u Vranju, Sasa Stevanovic koji je zlostavljao Miroslava u ovom slucaju, iznudjivao iskaz i tesko telesno povredio Tasic Nenada iz Vranja u nasem slucaju pod brojem 21, sto ukazuje na kontinuitet nasilja nad gradjanima u policiji od strane ISTIH pripadnika policije, te da policija ne cini nista da obuzda svoje sluzbenike za naglasenim nasilnickim elementom u njihovom odnosu prema gradjanima, sto dovodi to teskih i bezmalo tragicnih posledica koje smo videli u slucaju Tasic nenada iz Vranja pod br.21.
Slučaj Nenada Tasića iz Vranja
Podaci za izveštaj dobijeni od Nenadovih roditelja, oca Jordana i majke Svetlane, na dan 23.08.2002 godine, obzirom da se na taj dan Nenad nalazio na odeljenju Intenzivne nege Neurohirurskog odeljenja Kliničkog centra u Nišu. Po njihovom kazivanju dana 18.08.2002 godine u jutarnjim časovima oko 06.00 sati Nenad je došao kući i obavestio roditelje da je sa jos tri druga i to Dušanom Veličkovićem 20 godina starim, Aleksandrom Gligorovim 18 godina starim, i Zoranom Ristićem 21 godinu starim, svi iz Vranja pokušao da u toku noći izvrši provalnu kradju u nekoj kući u Vranju, da ih je policija zatekla na delu, da je on pobegao, da su policajci uhvatili ostalu trojicu, i da će policija doći po njega – Nenada kući, te da se ne uzbudjuju zbog toga. U 06.10 sati dana 18.08.2002 godine u njihovu kuću došla su četiri policajca Sekretarijata za unutrašnje poslove u Vranju i Nenada, živog i zdravog, odveli u zgradu policije u Vranju. Nenad je doveden u istu prostoriju u policiji gde su se već nalazila njegova tri druga Dušan, Zoran i Aleksandar i još osmoro policajaca.
Nakon dovodjenja Nenada u navedenu prostoriju je ušao službenik Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srbije, u civilu, Srdjan Kostić, inače kriminalistički tehničar u Vranjskoj policiji, koji se nalazio pod vidljivim dejstvom alkohola, uzeo službenu palicu, zatim se Nenadu obratio recima “Jel sam ti rekao da ću da te dočekam” a nakon toga je bez ikakakvog povoda počeo da palicom udara Nenada po dlanovima ruku nanevši mu po rukama, dlanovima i nadlanicama, ogromne krvne podlive u toj meri da su mu ruke pocrnele, a prste nije mogao od otoka da savije. Nakon toga Kostić je počeo da udara Nenada palicom po glavi, od kojih udaraca je vidljivo dislocirao Nenadovu donju vilicu a iz Nenadovih ustiju je počela da curi krv iz usta, nakon čega je Kostić prestao da tuče Nenada, ali je tada Nenada nastavio da tuče policajac Vranjske policije u uniformi, Saša Stevanović, na način što je službenom palicom Nenada udarao po rukama i glavi i celom telu, tražeći istovremeno od Nenada da prizna da je učestvovao u kradji u nekoj drugoj kući iz koje je ukradeno 40 Evra rečima ”Gde su 40 Evra, će priznate”. Od udaraca koje mu je zadao policajac, Nenadu je sada donja vilica bila vidljivo dislocirana ali na “drugu stranu” iz Nenadovih ustiju je obilno tekla krv, a na spoljnoj strani obraza videli su se otisci zuba. U takvom stanju Nenad je uspeo da promrmlja i izusti policajcu ”Bacio si me u nesvest”, da mu nije dobro, i tražio da se umije, na šta je policajac Stevanović odgovorio Nenadu da se ne folira, da mu nije ništa, nakon čega je Nenad seo na stolicu, iz usta je Nenadu naglo pokuljala krv izmešana sa nekom belom tečnošću, Nenad je počeo da koluta očima i da gubi svest. Tek tada je policajac Stevanović prestao da udara Nenada, a dva policajca u uniformi su Nenada izveli iz kancelarije i niz hodnik odveli do WC-a i umivaonika da bi se umio. Nakon desetak minuta, Nenadovi drugovi Dušan, Aleksandar i Zoran čuli su neki tresak nakon koga su u kancelariju uletela oba policajca koja su
Izgled Nenada Tasića nakon zlostavljanja
Nenada odvela na umivanje, i usplahirani rekli prisutnim da se Nenad onesvestio. Izašavsi u hodnik, Nenadovi drugovi i ostali policajci koji su prisustvovali Nenadovom prebijanju a da nisu učinili ništa da to spreče, njih osmoro, zatekli su Nenada kao leži na hodniku bez svesti licem okrenutim prema podu, sa ukočenim nogama i prstima ruku, a na levoj strani vrata naglo se dizao ogroman mehur koji je podsećao kao su rekli kao kada “zaba duje gusu” dok mu je iz ustiju curila krv i neka bela tecnost.Nenadov drug Dusan je prisao Nenadu, cija je cela prednja strana bila mokra od vode, i podigavsi kapke na Nenadovim ocima video da je zenica na jednom oku spustena nanise a na dugom oku je zenica bila okrenuta navise.Shvativsi da je Nenad u teskoj komi, drugovi su Nenada podigli na klupu u hodniku policijske zgrade, a policajci su pozvali svog nacelnika i hitnu pomoc.Sluzba hitne pomoci je Nenada u besvesnom stanju odvezla na Hirursko odeljenje Bolnice u Vranju gde je hirug Snezana Zdravkovic, konstatovala da se Nenad nalazi u teskoj komi i da ima ozbiljne komplikacije, te je izdala nalog da se Nanad hitno transportuje na Neurohirursko odeljenje Klinickog centra u Nisu, gde je nenadu izvrsena operacija na mozgu, alekar koji je Nenada operisao koga Nenadov roditelji znaju kao “Buda hirurg” je nakon operacije Nenadovom ocu Jordanu rekao da Nenad u veoma teskom stanju, da ima tesko ostecenje mozga, da mu je oduzeta desna strana i da ima povrede na rukama u vidu oteklina, da se nalazi u komi.Dana 22.08.2002 godine po recima roditelja saznali su od lekara da se u Nenadovim plucima pojavila krv, sto je dodatno komplikovalo situaciju.Medjutim nakon desetak dana provedenih u komi nenad se probudio, na dan 02.09.2002 godine imao je otvoreno jedno oko dok je drugo bilo zarvoreno od povreda, prepoznao je oca ali nije mogao da govori, sto je sve ukazivalo da je Nenad izasao iz kriticne faze opasne po zivot.Cinjenice koje se odnose na batinanje Nenada u zgradi policije, lica koja su ga batinala, sredstva upotrebljena pri batinanju i primenjene metode zlostavljanja, kao i tok izgled povreda, Nenadovim roditeljima ispricali su Dusan, Aleksandar i Zoran koji su tome prisustvovali.Protiv pripadnika Ministarstva unutrasnjih poslova Sekretarijata u Vranju, Kostica i Stevanovica koji su Nenada mucili u zgradi policije, Okruzno tuzilastvo u Vranju stavilo je Zahtev za sprovodjenje istrage Kt.br.129/02 od 20.08.2002 godine zbog krivicnog dela Iznudjivanje iskaza iz cl.65 st.2 u vezi st.1 Krivicnog zakona Republike Srbije.Povodom slucaja a na osnovu stavljenog zahteva Istrazni sudija Okruznog suda u Vranju otvorio je Istragu Ki.br.66/02 u kojoj su dana 20.08.2002 godine kao okrivljeni sasalusani pripadnici policije iz Vranja Kostic i Stevanovic, koji su na prvom saslusanju negirali ne samo izvrsenje dela nego i bilo kakavo nasilno postupanje prema Tasic Nenadu, kriticnom priliko.ISTRAGA JE U TOKU?
PRAVNA KVALIFIKACIJA SLUCAJA
Sa aspekta domaceg zakonodavstav u konkretnom slucaju u radnjama kriminalistickog tehnicara Ministarstva unutrasnjih poslova Republike Srbije, Sekretarijata u Vranju, Srdjana Kostica u odnosu na ostecenog Nenada , postoje svi elementi krivicnog dela Teska telesna povreda iz cl.53 st.2 Krivicnog zakona Republike Srbije, dok u radnjama uniformisanog policajca Ministarstva unutrasnjih poslova Republike Srbije, Sekretarijata u Vranju Sase Stavanovica koji je od Nenada uz batine pokusao da iznudi priznanje za neku kradju za koju je sumnjao da ju je navodno Nenad izvrsio, ima elemenata krivicnog dela Iznudjivanje iskaza iz cl.65 st.2 u vezi sa st.1 Krivicnog zakona Republike Srbije.Radnjama navedenih sluzbenika Srpske policje krse se i odredbe cl.25 st.2 i 3 Ustava Savezne republike Jugoslavije i zabrana iz cl.26 st.2 Ustava Republike Srbije.
Sa aspekta Medjunarodnog prava radnjama sluzbenika Ministarstva unutrasnjih poslova Republike Srbije, kriminalsitickog tehnicara Krstic Srdjana i policajca Sase Stevanovica, na grub i surov nacin se krsi Zabrana mucenja svirepog i necovecnog postupanja prema ljudima iz cl.5 Deklaracije Generalne Skupstine Ujedinjenih nacija o ljudskim pravima, te odredba cl.3 Konvencije za zastitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, i odredba cl.7 Medjunarodnog pakta o gradjanskim i politickim pravima.
Roditeljima povredjenog Nenada ukazali smo na mogucnost da im pruzimo pravnu pomoc radi krivicnog gonjenja pripadnika policije i ostvarivanja imovinskopravnog zahteva za naknadu stete, imajuci u vidu nase dosadasnje iskustvo da zrtve policijske torture nemaju efikasnu pravnu zastitu zbog sprege policije i nosioca pravosudnih funkcija koja na jugu Srbije vrlo efikasno funkcionise na stetu gradajana.takodje ponudili smo im u slucaju potrebe i medijsku promociju slucaja preko ANEM-ove, Asocijacija nezavisnih medija, razmene.
Slučaj Mihajlović Ivice iz sela Suva Morava, Opština Vladičin Han
Slučaj je Odboru za ljudska prava u Leskovcu i kancelariji JUKOM-a pri tom Odboru dana 14.01.2002. godine, prijavio Ivicin otac Mihajlović Vlastimir koji navodi da se Ivica po presudama Okružnog suda u Vranju K.br.3/99 od 12.02.1999.godine i po presudi Opštinskog suda u Vladičinom Hanu čiji broj nemamo, osudjen na zbirnu kaznu zatvora od 15 godina za krivično delo Ubistva Vranić Mioljke iz Suve Morave, te krivičnog dela Neovlašćeno držanje eksplozivnih materija i krivično delo Izazivanje opšte opasnosti, i da se nalazi na izdržavanju kazne zatvora u Kazneno popravnom zavodu u Nišu, da ima lični broj 1536, da pre toga nije ni osudjivan niti krivično gonjen, da je u zatvor stavljen sa 19 godina. Dalje navodi da je Ivica u Kazneno popravnom zavodu u Nišu od strane zatvorskih vlasti često i u kontinuitetu izložen mučenju, svirepom i nečovečnom postupanju, kojim se vredja njegovo ljudsko dostojanstvo, da je u izolaciji jednom bio trideset dana i da je u uslovima izolacije od strane zatvorskih službenika zverski pretučen, od batina je toliko zapomagao da je veliki broj zatvorenika to čuo, da su povrede koje je tom prilikom zadobio po glavi i telu, bile takve prirode da je njihove tragove video i Vlastimir prilikom posete Ivici nakon njegovog izlaska iz izolacije, da je tom prilikom iz Ivicinog nosa curio gnoj iz hematoma koji je od batina Ivica zadobio u prednjem čeonom delu sa unutrašnje strane glave, od čega se oko Ivice širio nesnosan smrad. Ivica je tom prilikom ispričao Vlastimiru da su povrede koje su mu u izolaciji zadali zatvorski službenici bile takve da su iziskivale Ivicino odvodjenje u bolnicu kojom prilikom je Ivica pokušao da pobegne, a zatvorski službenici su na njega pucali. Takodje Vlastimir navodi da su zatvorske vlasti Ivicu u više navrata stavljale u izolaciju u trajanju od 5-30 dana da je u izolaciji zverski prebijan, da su jednom prilikom zatvorske vlasti ostavile Ivicu da u izolaciji potpuno nag 5 dana leži vezan za metalni krevet bez dušeka i posteljine, bez hrane, te je Ivica nakon izlaska iz izolacije bio sav iznemogao što je Vlastimiru potvrdio i Ivicin vaspitač u zatvoru koga označava kao Sinišu Nikolića. Zbog torture koja je prema njemu vršena u kazneno popravnom domu u Nišu i nesnosnih uslova boravka zbog kojih je izbijala i pobuna u toj ustanovi, kao i zbog namere zatvorskih vlasti da Ivicu fizički i psihički unište iz razloga koji predstavljaju pozadinu ivicinog zatvaranja, Ivica je iskoristio priliku koja mu se slučajno ukazala ili koju su mu namestile zatvorske vlasti da pobegne iz niškog KPZ, o čemu je pisao i dnevni list “Nacional”, kome se Ivica navodno, nakon bekstva javio pismom, u broju od 23-24.02.2002 godine, u šta Ivicin otac Vlastimir sumnja uveren da su navodno bekstvo iz zatvora inscenirale iste osobe koje su bile dovoljno moćne da Ivicu nevinog smeste u zatvor, sa ciljem da bude ubijen ”prilikom pokušaja bekstva”. Na ovaj zaključak ga navodi i činjenica da mu upravnik KPZ u Nišu nije rekao da je na Ivicu pucano prilikom pokušaja bekstva, da je za tu činjenicu saznao od policajaca iz policije u Vladičinom Hanu koji su dolazili u porodičnu kuću Mihajlovića nakon Ivicinog bekstva iz zatvora.
Ovim povodom Odbor za ljudska prava je aktom od dana 20.02.2002. godine, zamolio Upravu za izvršenje zavodskih sankcija pri Ministarstvu pravde Republike Srbije, da ispita navode Mihajlović Vlastimira u vezi mučenja i zlostavljanja Mihajlović Ivice u Kazneno popravnom zavodu Niš, i da o nadjenom stanju eventualno obavesti ovaj Odbor, što ta uprava iz razloga koji su samo činovnicima uprave poznati, do dana pisanja teksta ni nakon pet meseci od slanja akta nije učinila.
U slučaju Ivice Mihajlovića postoje činjenice koje nama i ostalim poznavaocima slučaja nameću pitanje da je Mihajlović Ivica, samo žrtva osoba koje su u celom slučaju iz mraka vukle konce, i stvarno ubile i opljačkale osobu za čije navodno ubistvo je Ivica smešten u zatvor.
Naslovna strana dnevnog lista ’’Nacional’’ povodom slučaja Ivice Mihajlovića
Naime, ubijena Mioljka Vranić, je bila izuzetno bogata žena koja je prema našem saznanju iz neposrednog razgovora sa njoj izuzetno bliskim licima, živela u vanbračnoj zajednici sa Izairom Bašićem, po nacionalnosti Romom, u kući koja je nekad pripadala sada penzionisanom pripadniku Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srbije, Odeljenja u Vladičinom Hanu, Nikolić Zlatku, a u kojoj kući je držala teglu zapremine od tri litara sa smotuljcima Švajcarskih franaka naredjanih u vidu krastavčića, zatim kutiju sa 1,5 do 2 kilograma zlatnog nakita, na grudima je nosila veliki medaljon, a svakog dana na prstima imala bar po 6 zlatnih prstenova, a u kući je bio veliki broj skupocenih predmeta. Mioljka nije bila u dobrim odnosima sa Nikolićem a ni sa Izairom, sa kojim se često svadjala prilikom njegovih dolazaka iz Austrije i Švajcarske, zbog čega je u nekoliko navrata intervenisala i policija iz Vladičinog Hana. Izair Bašić je na Kosovu bio u Prištinskom zatvoru na izdržavanju kazne zatvora zbog ubistva, ali je pušten iz zatvora pre isteka vremena kazne na koje je bio osudjen. Uz to, sa odobrenjem policije posedovao je pištolj, koji mu je prilikom jedne svadje sa Mioljkom oduzela policija iz Vladičinog Hana, da bi mu isti nakon nekoliko dana opet vratila. Mioljka je bila u lošim odnosima i sa jednim od sinova Izaira Bašića koje je on imao iz zakonitog braka u Gnjilanu. Mioljka je davala i novac na pozajmicu te je imala veliki broj dužnika. U bližoj okolini kuće u kojoj je Mioljka živela, opljačkane su četiri kuće bogatih ljudi od kojih vlasnici tri kuće žive u inostranstvu. Vlasnici dve opljačkane kuće su nam rekli da znaju ko su lopovi, da to zna i policija iz Vladičinog Hana, ali da zvanično policija iz Vladičinog Hana ne želi da otkrije lopove. Ivica Mihajlović je živeo u kući u susedstvu kuće u kojoj je živela Mioljka, od malena je Mioljki pomagao u kući oko sredjivanjanja kuće, donosio robu iz prodavnice u susedsvu i pomagao joj u svakom drugom pogledu, za koje usluge je Mioljka povremeno Ivici davala novac. Imajući u vidu napred izneto stanje, svi susedi porodice Mihajlović i svi ljudi koji su poznavali Ivicu i njegov odnos sa Mioljkom, pa i Mioljkina rodjena sestra Kovačević Stoja, tvrde da su ubedjeni da Ivica nije ubio ni opljačkao Mioljku, te da je poslužio nekom vrlo moćnom da prikrije ubistvo i pljačku. Naime, Ivica je osudjen za ubistvo Mioljke jer su kod njega nadjene njene stvari ukupne vrednosti oko 175 Evra, dok niko nije odgovorio na pitanje gde su i ko je iz Mioljkine kuće odneo, oko 2 kilograma zlatnog nakita, na hiljade Švajcarskih franaka, zlatni medaljon i prstenje sa njenih ruku, kao i masu vrednih stvari iz njene kuće.
Predmeti zbog kojih je Ivica navodno izvršio ubistvo
Nijedna VREDNA stvar iz Mioljkine kuće nije nadjena u kući Mihajlovića. Naprotiv nadjene su bezvredne stvari u bezvrednoj torbi, koje su pripadale ubijenoj Mioljki, koju su pripadnici policije iz Vladičinog Hana, našli u pomoćnoj zgradi domaćinstva porodice Mihajlović, kako nam reče Ivicina majka ”kao da su torbu oni – misleći na policajce – ostavili tamo gde su je našli”. Ova činjenica dovodi u pitanje zaključak Okružnog suda u Vranju iznet u obrazloženju presude K.br.3/99 od 12.02.2002. godine, da se optuženi Ivica odlučio da Mioljku liši života DA BI DOŠAO DO NJENE IMOVINE. U obrazloženju iste presude pada u oči još jedan u najmanju ruku nelogičan zaključak okružnog suda u Vranju koji na strani 4 obrazloženja najpre konstatuje da je Ivica znao gde se nalazi svaka stvar u Mioljkinoj kući što iznosi rečenicom, ”pa pošto je optuženi znao skoro svaka stvar gde se nalazi u kući”, da bi nakon 12 redova nakon te rečenice konstatovao da je Ivica nakon ubistva Mioljke POČEO SA PREMETAČINOM PO KUĆI. Pri ovakvim konstatacijama suda elementarna logika nameće pitanje DA LI JE LOGIČNO DA ČOVEK KOJI ZNA GDE SE NALAZI SVAKA STVAR U KUĆI VRŠI PREMETAČINU. Da je ovakav zaključak suda neutemeljen govori činjenica da nijedan ubica iz KORISTOLJUBLJA neće vršiti premetačinu po kući da bi oduzeo VELIKI BROJ predmeta koji svi ukupno vrede 7,728,20 dinara, ako već zna gde se nalazi tegla sa stotinama hiljada Švajcarskih franaka, te kutija sa oko dva kilograma zlata, a nadohvat ruke na grudima žrtve mu se nalazi ogroman zlatni medaljon, na rukama zlatno prstenje, a ispred njegovih očiju u regalu razni skupoceni ukrasni predmeti. Sve ovo ukazuje na činjenicu da je sve vredne stvari sa Mioljkinog tela i iz njene kuće uzeo neko DRUGI, neko ko je Mioljku stvarno ubio i temeljno joj ispraznio kuću od svih vrednih stvari, a ne Ivica Mihajlović. Jednostavno nije normalno za ubicu iz koristoljublja da ubije i iz žrtvine kuće odnese bezvredne stvari, a ostavi čitavo bogatstvo koje mu je nadohvat ruke. Tu činjenicu sud u svojoj presudi nije razjasnio, iako konstatuje u obrazloženju da je Mioljka bila bogata žena, da je ubistvo izvršeno iz koristoljublja, sud ne daje odgovor na pitanje GDE JE BOGATSTVO, KO JE UZEO BOGATSVO, ZAŠTO NIJE NADJENO KOD UBICE IZ KORISTOLJUBLJA I PITANJE DA LI JE MOGUĆE DA JE MIOLJKU UBIO ONAJ KOD KOGA JE BOGATSTVO.
Dalje sud u presudi konstatuje da je ubistvo izvršeno kuhinjskim nožem sa narezanim sečivom dužine 10 cm a širine sečiva 1,7 cm, dok lekar patolog u patološkom nalazu konstatuje da na telu Mioljkinog leša postoje dve rane i to jedna na grudnom košu vretanastog oblika, POSTAVLJENA LAKO KOSO UDESNO skoro vertikalno, sa zaobljenim gornjim i oštrim donjim uglom, dužina rane 11 mm a najveća širina 5 mm, i druga rana na vratu vretenastog oblika, donji ugao zaobljen gornji oštar, postavljena KOSO odozgo nadole i udesno, dimenzija 12 x 5 mm, da su ivice i strane na obadve rane GLATKE. Sud prilikom utvrdjivanja činjenica radi donošenja presude i utvrdjivanja Ivicine krivice, nije postavio kako je moguće da nožem čija je širina sečiva 1,7 cm i kojim se seče ustranu, prouzrokuju rane čija je dužina 11 i 12 mm, te da li se nožem sa nazubljenim sečivom kada se njime seče ustranu, nanose rane sa GLATKIM ivicama i stranama ili RAZDERNE rane sa grubim ivicama i stranama. Takodje u presudi sud konstatuje da je Ivica nakon ubistva, da bi prikrio tragove, zapalio Mioljkinu kuću benzinom koji je u kanti doneo od kuće. Nakon razgovora sa komšijama i licima koja su poznavala Ivicu, nameće se zaključak da je kuću mogao da zapali neko ko je već imao takvo iskustvo na Kosovu, u Hrvatskoj ili Bosni i Hercegovini, a ne i Ivica za koga nam je rečeno da je u najgorem slučaju mogao da razbije čašu u kafani. Po kazivanju Ivicinog oca Vlastimira, tortura nad Ivicom u Kazneno popravnom zavodu u Nišu, započela je nakon posete jednog pripadnika policije iz Vladičinog Hana, Kazneno popravnom zavodu u Nišu. Obzirom da su u slučaju Mihajlović Ivice iscrpljena sva vanredna pravna sredstva, te na činjenicu da policija u Vladičinom Hanu ni nakon skoro deset godina nije rasvetlila nijednu od kradja koje su se desile u okolini Mioljkine kuće pre njenog ubistva, što ukazuje da nema stvarnu nameru da nadje počinioca koji bi mogao biti pljačkaš Mioljkine kuće i njen pravi ubica, a imajući vidu napred navedene nedoumice iz presude Okružnog suda u Vranju, te spregu policije i pravosudja u tom regionu na štetu gradjana, Odbor za ljudska prava u Leskovcu je pri takvom stanju stvari zatražio mišljenje jednog od najuglednijih lekara patologa u Jugoslaviji, o mogućnosti da se nožem sa nazubljenim sečivom dužine 10 cm a širine 1,7 cm, kojim se seče koso i u stranu nanesu rane sa glatkim ivicama i stranama, dužine 11 odnosno 12 mm a širine 5 mm, da bi smo eventualno doveli u pitanje podobnost sredstva kojim je navodno Ivica izvršio ubistvo, što bi nam poslužila kao polazna osnova za traženje ponavljanja krivičnog postupka u kome je Ivica sa svojih 19 godina poslat u zatvor na 15 godina, uz postojanje svih navedenih nedoumica.
Slučaj Brkić Slaviše iz Leskovca
Brkić Slaviša je nezaposleno lice, živi u porodici sa takodje nezaposlenim bratom Goranom, nezaposlenom majkom i ocem invalidom koji je vezan za invalidska kolica. Porodicu izdržavaju Slaviša i Goran od novca koji zarade prodajući audio kasete na maloj pokretnoj tezgi. Dana 07.12.2001. godine u Leskovcu u ul.Bulevar oslobodjenja ispred mesare ”MK”, Slaviša i Goran su na pokretnoj tezgi prodavali kasete, kada je ispred tezge stalo lice u civilu koje se nije predstavilo, a Slaviši i Goranu se obratilo rečima: ”mamicu vam jebem, ja li ću zbog vas ovde da se smrzavam”, zatim nogom šutnulo pokretnu tezgu na kojoj su bile izložene kasete, od udarca se tezga srušila, kasete pale na trotoaru lomeći se a lice u civilu je počelo nogama da gazi kasete, što je izazvalo Slavišinog brata Gorana da jednom drvenom palicom zamahne u pravcu civila koji je lomio kasete ali ga nije udaraio. Tek nakon toga Slaviša i Goran su otišli u zgradu leskovačke policije kod inspektora koga znaju kao Žugić da bi prijavili slučaj, kada su upoznati da je lice u civilu koje je šutiralo tezgu i lomilo kasete ustvari inspektor policije, ”kosovski kadar” Jovanović Bratislav, Goran je zadržan na ispitivanju kod inspektora Žugića, a Slavišu je jedan policajac odveo u kancelariju u neposrednom susedstvu do kancelarije inspektora Žugića, i vezao Slavišu policijskim sredstvima za vezivanje za ručicu metalnog ormara u kancelariji a zatim napustio kancelariju. To je bilo oko 1210 sati. Nakon toga u kancelariju je ušao inspektor Bratislav Jovanović, i bez ikakvog povoda je počeo da tuče Slavišu onako vezanog za metalni ormar, na način što je Slavišu desetak puta pesnicama udario po licu, od čega je Slaviši naneo vidljive povrede po glavi u vidu rascepa donje usne, krvarenja iz nosa i krvog podliva na levom uhu. Dok je inspektor tukao Slavišu pretio mu je rečima: ”Ako samo kažeš nekome za ovo, baciću ti bombu u stan, kada me vidiš u gradu da bežiš na drugu stranu ulice ili ću da te bijem i u gradu. Ja sam privodio i tukao Šiptare pa mi nista nisu mogli, a kamoli ti i tvoj brat”, da bi nakon toga inspektor izašao iz kancelarije, ostavivši Slavišu izubijanog, krvavog, i vezanog za ormara. Nakon toga je policajac koga Slaviša ne poznaje odveo Slavišu do umivaonika da se opere od krvi, a zatim ga opet vratio u istu kancelariju i vezao za ormar, gde je držan do 16.00 sati kada su dva inspektora Slavišu i Gorana odveli istražnom sudiji Okružnog suda u Leskovcu, koji je Goranu nakon ispitivanja odredio pritvor, a Slaviša je bez ispitivanja pušten na slobodu oko 1630 sati. Policajci nisu dali Slaviši Rešenje o zadržavanju u policiji.
Motiv za zlostavljanje Slaviše je iživljavanje policijskog inspektora nad nemoćnim-vezanim licem, najverovatnije zbog povredjene sujete.
EPILOG: Povodom slučaja protiv policijskog inspektora Jovanović Bratislava, advokat JUKOM-a i Odbora za ljudska prava podneo je krivičnu prijavu Opštinskom javnom tužilaštvu u Leskovcu Kt.br.74 /02, zbog krivičnog dela Zlostava u službi i Protivpravno lišenje slobode. Do dana pisanja ovog teksta, nije došlo do optuženja inspektora Bratislava Jovanovića, za iživljavanje nad vezanim čovekom Slavišom Brkićem. Nasuprot tome Opštinski sud u Leskovcu je po hitnom postupku osudio Slavišu na tri meseca zatvora efektivno, zbog toga što je navodno, povodom istog dogadjaja, ometao inspektora Jovanović Bratislava u obavljanju poslova bezbednosti.